Probus-Barendrecht op bezoek bij TRIS
In Zwijndrecht bevindt zich sinds 2013 een verscholen, welhaast verborgen museum. De naam van het museum is voor velen net zo onbekend als de plek waar dat museum staat; bedoeld wordt het Trismuseum aan “het Trisplein” – dit laatste een nadere duiding van een soort binnenplaats die vergeefs gezocht zal worden in een stratenboek.
“Tris” staat voor “TRoepenmacht In Suriname”. Tussen 1947 en 1975 is er een Nederlandse militaire eenheid gelegerd geweest in Suriname. Vandaar de krachtterm “troepenmacht”. De continuïteit van de eenheid werd gewaarborgd door soldaten die afzwaaiden te vervangen met uitverkoren fillers (wie kent dat woord nog?).
Onze gastheer van die middag, de heer Van Wingerden, was ooit deelgenoot van die legereenheid en houdt de herinnering eraan in leven met behulp van de Stichting Triskontakten. De stichting houdt zich o.a. bezig met geschiedschrijving, onderhouden van kontakten, literatuur, jaarlijkse reizen naar Suriname voor oud-Surinamegangers, reünies, het beheer van archiefmateriaal en het museum.
De heer Van Wingerden gaf duidelijk de indruk “het verhaal” van de Surinamegangers op zijn duimpje te kennen. Wat helpt is dit: zet een groep Probusleden op gevorderde leeftijd in een soort legermuseum en de herinneringen en sentimenten aangaande van alles wat met de dienstplicht te maken had vliegen je om de oren. Teveel manhaftigheid om op te noemen of te negeren.
Voor dienstplichtigen was de gedachte om overzee te dienen heel uitdagend. Avontuurlijk, exotisch en dat op kosten van de gemeenschap; wie zou daar niet voor zwichten? Toch was het niet zonder gevaar. Foto’s die tentoongesteld worden in het museum geven een goede indruk van het ruige leven daar; het oerwoud is geen recreatiepark. Van Wingerden stond dan ook een tijdje stil bij de soldaten die in Suriname omkwamen of verongelukten. Het had heel wat voeten in de aarde om een aantal jaren geleden in Suriname een monument ter nagedachtenis van deze soldaten op te richten. Dank zij velerlei inspanningen is het er toch van gekomen – een verhaal apart dat een inkijkje gaf in de ziel van de soldaat. Je staat voor je maten en de erkenning van hun inzet.
Ons werd een nuance voorgehouden: de oud-Surinamegangers worden door onze regering al vele jaren niet gezien als veteranen, maar als gewone dienstplichtigen. Zij waren immers niet in een oorlogssituatie geweest, zoals oud-strijders in o.a. Nederlands-Indië, Korea of Afghanistan. Dat min of meer bureaucratische verschil, met in het achterhoofd de ongeveer 50 overledenen in Suriname, maakt nog steeds emoties los bij Van Wingerden. Heel begrijpelijk.
Het was een vriendschappelijke, hartelijke sfeer die we mochten ondervinden in het Trismuseum. Koffie, gebak en “Parbo” (rijstbier uit Suriname) gaven een extra feestelijk tintje.